Nie bez powodu wiele z nas marzy o domku z urokliwym ogródkiem. Ta wizja, choć często nieosiągalna dla większości, wywołuje w nas uczucia radości i zadowolenia. Czym jest to przyciągające marzenie? Dlaczego tak wiele osób instynktownie zwraca się ku naturze? Okazuje się, że ogrodnictwo może stanowić nie tylko urokliwe tło naszych wizji, lecz także prawdziwą terapię dla duszy.
Historia hortiterapii sięga głęboko w przeszłość. Już starożytni Egipcjanie przepisywali spacery wśród kwiatów pacjentom cierpiącym na zaburzenia psychiczne. Oficjalne wykorzystanie ogrodnictwa jako elementu terapeutycznego zaczęło się jednak dopiero w XVIII i XIX wieku, kiedy to Benjamin Rush, amerykański lekarz, który leczył osoby z zaburzeniami psychicznymi poprzez pracę na polu. Po II wojnie światowej z kolei nastąpił jej dynamiczny rozwój. Wówczas to zauważono potencjał ogrodnictwa w leczeniu zdrowia psychicznego, szczególnie u żołnierzy z trudnymi przeżyciami i lękami.
Hortiterapia to metoda, która skupia się na zależności między ogrodnictwem a człowiekiem. Jej celem jest poprawa stanu fizycznego, psychicznego, społecznego i poznawczego poprzez wykorzystanie ogrodu i prac ogrodniczych. Jest to kompleksowa forma terapii, łącząca w sobie wiedzę ogrodniczą, medyczną i psychologiczną.
Hortiterapia bierna to metoda terapeutyczna oparta na obserwacji natury za pomocą wszystkich zmysłów: wzroku, dotyku, węchu, słuchu i smaku. W tej formie rehabilitacji wykorzystuje się specjalnie przygotowane ogrody terapeutyczne, które pozwalają pacjentom czerpać korzyści zdrowotne poprzez oddziaływanie otoczenia przyrodniczego.
Natomiast hortiterapia czynna to aktywna praca ogrodnicza, która obejmuje różne typowe zadania związane z pielęgnacją roślin i ogrodu. W ramach tej terapii, pacjenci angażują się w prace ogrodowe, które mogą mieć pozytywny wpływ na ich zdrowie psychiczne i fizyczne. Obejmuje to:
- sadzenie roślin,
- pikowanie,
- podlewanie,
- podcinanie,
- rozmnażanie,
- wysiewanie kwiatów, owoców i warzyw,
- koszenie trawników,
- zbieranie warzyw i owoców,
- projektowanie ogrodu czy szklarni,
- planowanie pracy w ogrodzie.
Zieleń ma niezwykłą zdolność do uspokajania i wywierania pozytywnego wpływu na organizm. W zgiełku współczesnego świata, narażeni jesteśmy na nadmiar informacji, hałasu i bodźców. Rośliny i tereny zielone działają jako naturalny kontrast, pomagając przywrócić wewnętrzną równowagę i obniżać poziom pobudzenia. Również stymulacja zmysłów przez otaczającą zieleń ma znaczący wpływ na nasze samopoczucie. Kwiaty, kolory i tekstury natury angażują wzrok, dotyk i węch, co może wywoływać pozytywne emocje.
Praca w ogrodzie nie tylko pozwala nam cieszyć się pięknem natury, ale również stymuluje wydzielanie serotoniny, co może wpływać na nasze ogólne samopoczucie i zdrowie. Serotonina ma wpływ na nasze nastroje, ale także na procesy trawienne, sen oraz ogólną sprawność organizmu.
Wszyscy ci, którzy mają własny ogród lub przynajmniej niewielki kawałek zieleni, zdają sobie sprawę z tego, że praca z roślinami może przynieść spokój i radość. Terapia ogrodem jest dostępna dla każdego, niezależnie od wieku, rodzaju schorzenia czy stopnia niepełnosprawności.
W przypadku bardziej skomplikowanych przypadłości, hortiterapia może być stosowana w specjalistycznych ośrodkach terapeutycznych. Coraz częściej możemy również spotkać ją w zakładach karnych, ośrodkach dla osób uzależnionych, szpitalach i domach spokojnej starości.
Jakie korzyści płynące z hortiterapii potwierdzono naukowo? Przede wszystkim:
- poprawa nastroju i redukcja stresu,
- zwiększenie dobrostanu psychicznego,
- redukcja agresji, smutku i lęku,
- lepsza jakość snu,
- redukcja depresji,
- zwiększenie poczucia własnej wartości,
- nauka cierpliwości i odpowiedzialności,
- poprawa relacji społecznych,
- wpływ na sprawność umysłową: lepsza pamięć, koncentracja, umiejętność rozwiązywania problemów,
poprawa sprawności fizycznej, koordynacji ruchowej i siły mięśni.
Możliwości do praktykowania hortiterapii jest wiele. Jeśli masz dostęp do własnego ogrodu lub nawet małego balkonu, zachęcamy do praktykowania hortiterapii w swoim własnym otoczeniu.
Jeśli jednak brakuje Ci takiej przestrzeni, warto poszukać lokalnych inicjatyw społecznych.
W Polsce hortiterapia rozwija się i stopniowo trafia do świadomości społecznej. Już teraz możemy znaleźć ogrody sensoryczne, które zostały stworzone tak, aby wpływać na wszystkie nasze zmysły. Przykłady takich ogrodów to Ogród Doświadczeń im. Stanisława Lema w Krakowie, Ogród Sensoryczny w Muszynie czy Park Oliwski w Gdańsku.
Ogrodnictwo to nie tylko sposób na piękny ogród czy zdrowe warzywa. To także doskonała terapia dla naszej duszy i umysłu. Terapia przy pomocy roślin może być kluczem do zdrowia i wewnętrznego spokoju, dzięki któremu odnajdziemy równowagę i harmonię w zgiełku codziennego życia.
Listopad to ostatni dzwonek na prace ogrodowe. Następujące później przymrozki skutecznie uniemożliwią sianie roślin lub sadzenie drzewek. Dodatkowym utrudnieniem jest coraz krótszy dzień i ograniczony dostęp do światła dziennego. Jesienne sianie doczekało się nawet swoich potocznych nazw. W branży roślinnej takie działania nazywamy "sianiem pod grudę" lub "siewem ozimym". Nie każde rośliny nadają się jednak do takich działań!
W tym artykule dowiesz się m.in. na jakie rośliny zwrócić uwagę oraz jak zadbać o ogród na jesień. Ponadto przekażemy przydatne TIPy, które ułatwią efektywne zarządzanie ogrodem o tej porze roku.
Najpopularniejsze rodzaje kwiatów cebulowych sadzonych w listopadzie to: krokusy, konwalie i zwartnice. Poprawnie zasadzone cebulki przetrwają do wiosny i będą pięknie wyglądać jako pierwsze okazy w ogrodzie. Warto zatem zwrócić uwagę na to czy sadzimy je w odpowiedni sposób.
Przed sadzeniem warto przekopać ziemię oraz nawieźć ją kompostem. Cebulki należy sadzić na podwójną ich długość. Innymi słowy jeśli cebula ma 3 cm długości, należy posadzić ją na głębokości 6 cm. Ułatwieniem dla profesjonalistów może okazać się specjalna sadzarka do cebul, która posiada wskaźniki głębokości lub mechanizmy zgarniające i odsypujące ziemię.
Zastosowanie wspomnianych rad zaowocuje pięknymi roślinami na wiosnę! Warto jednak pamiętać, że wyrosną nam jedynie zdrowe okazy, a spleśniałe cebulki nie wykiełkują. Co więcej, nie wszystkie cebulki zimują w glebie. Warto zatem przed sadzeniem dowiedzieć się, które rośliny możemy zasadzić jesienią.
Ozimy siew sprawia, że warzywa są bardziej zahartowane oraz wcześniej plonują. Rośliny, które mogą być posiane na jesień w ogrodzie to m.in.:
Jesień jest najlepszym ogrodowym okresem na sadzenie drzewek owocowych. Rośliny bez problemu zdążą przyjąć się przed nadejściem mrozów. Posadzone w taki sposób drzewka wiosną będą szybciej rosły w nowym miejscu. Drzewka, które można sadzić w tym okresie to: jabłonie, wiśnie, brzoskwinie, morele, agresty oraz porzeczki. Jeśli jednak listopad jest wyjątkowo zimny, należy wstrzymać się z sadzeniem do wiosny. Drzewa z gołymi korzeniami są bowiem bardzo wrażliwe.
Drzewa, którym należy również poświęcić uwagę w ogrodzie listopadem są świerki i brzózki. Przejdą one w stan spoczynku zaraz po zasadzeniu i zazielenią się na wiosnę. W tym wypadku warto obficie podlać sadzonkę. Jeśli drzewka są jeszcze małe dodatkowo zabezpieczmy je, aby zdobiły ogród na następny sezon.
Ogród w listopadzie jest synonimem chłodu i wilgoci. Można powiedzieć, w tym czasie kończy się okres wegetacyjny większości roślin. Dlatego też jest to idealny moment na rozpoczęcie prac zabezpieczających ogród. Działania te mają na celu uchronienie roślin przed śniegiem i skrajnymi temperaturami. W ten sposób rośliny spokojnie przeczekają zimowy okres aż do nastania wiosny.
Warto jednak zwrócić uwagę na rośliny, które nie mogą być siane ani sadzone jesienią. Kwiaty, które szczególnie źle znoszą skrajne temperatury to m.in.:
Wszystkie wyżej wymienione rośliny ogrodowe należy okryć odpowiednią agrowłókniną lub innymi materiałami zabezpieczającymi oraz owiązać np. matami z tektury lub słomy. Rośliny rosnące w pojemnikach można zabrać do domu. Alternatywą w tym wypadku jest pozostawienie ich na zewnątrz i osłonięcie styropianem, trocinami lub zakopcować. Wysokie trawy ozdobne również związujemy. Kwiaty szczególnie wrażliwe osłaniamy zaś jodłowymi gałęziami lub warstwą liści. Mało popularną praktyką jest usuwanie zmumifikowanych owoców z drzew. Wpłynie to na późniejszy wygląd ogrodu.
Aby dobrze przygotować się do zimy polecamy również zajrzeć do KALENDARZA OGRODNIKA. Zawarte są w nim różne rodzaje prac ogrodniczych z podziałem na pory roku. Zapraszamy do pobrania!
Siatki stanowią użyteczne narzędzie do ochrony plantacji, sadów i ogrodów. Za ich pomocą możemy zabezpieczyć się przed negatywnymi czynnikami, jakimi są warunki atmosferyczne czy szkodniki. Porównując je do innych sposobów ochrony, takich jak folia lub kratki, siatki wyróżniają się wieloma zaletami. Są lekkie i łatwe w transporcie, a także w montażu i demontażu. Ponadto, można używać je wielokrotnie. Po każdym sezonie można je w łatwy sposób zdemontować i wykorzystać przy następnej okazji. Są również o wiele bardziej ekologiczne niż inne materiały ochronne. Mimo swoich zalet, siatki ochronne mają również kilka wad. Nie chronią upraw przed deszczem i śniegiem oraz nie są wodoodporne. Ponadto, mogą z czasem zostać rozciągnięte lub uszkodzone przez wiatr lub burze. Siatki ochronne to jeden ze skutecznych sposobów na ochronę plantacji. Zwłaszcza, że pozwala na zabezpieczenie przed szkodnikami i przenoszonymi przez nie chorobami.
Znajduje zastosowanie przede wszystkim na plantacjach, w sadach i ogrodach. Głównym jej celem jest ochrona roślin i sadzonek wrażliwych na promieniowanie słoneczne oraz inne warunki pogodowe. Służy również do zabezpiecza roślin przed zwierzętami. Montaż tej lekkiej siatki politylenowej bezpośrednio nad uprawą umożliwia ochronę roślin przed wyjadaniem i zadeptaniem. Popularna "cieniówka" zapewnia również optymalne warunki do wzrostu i wegetacji roślin. Ponadto jest dobrym rozwiązaniem jako okrycie na tunelach foliowych i szklarniach. Oprócz skutecznej osłony plantacji, stabilizuje i wzmacnia całą konstrukcję. Coraz częściej wykorzystuje się ją jako tanie i humanitarne rozwiązanie w walce z kretami i nornicami podczas zakładania nowych upraw.
Politylenowe siatki cieniujące oznaczone są literami SDM. Przy oznaczeniu umieszcza się liczby, które określają gęstość materiału. Od tej gęstości będzie zależeć procent światła i wiatru jaki zostanie zatrzymany przez zakupioną siatkę. Przykładowo SDM 106 pozwoli na zatrzymanie około 45% wiatru i słońca. Ze względu na swój splot będzie również o wiele bardziej wytrzymała i odporna na zerwania. Natomiast SDM 055 będzie w stanie zatrzymać 20% wiatru i 25% światła. Ten model siatki cieniującej przyda się w przypadku, kiedy chcemy tylko lekko zaciemnić plantację lub zatrzymać tylko część promieni słonecznych i powietrza.
Jest skutecznym sposobem na zabezpieczenie roślin i ich owoców przed ptakami. Zwykle wykonuje się je z aluminium, politylenu lub innych tworzyw sztucznych. Ptaki mogą być niebezpieczne dla niektórych roślin. Poprzez interakcję z innymi gatunkami zwierząt mogą przenosić choroby oraz wyjadać plony naszych upraw. Do owoców najchętniej przez nie wyjadanych należą: agrest, winogrona, borówki, czereśnie i wiśnie. Zastosowanie siatek na krzewy zapewni uprawom swobodny dopływ powietrza, promieni słonecznych i jednocześnie zapobiegnie dostępowi ptaków. Siatkę na krzewy owocowe można zamontować na dwa sposoby - można osłonić pojedynczo każdą roślinę lub ochronić całą uprawę poprzez rozciągnięcie siatki na specjalnej konstrukcji ponad roślinami. Należy pamiętać, aby odpowiednio do swoich potrzeb dobrać wielkość oczek w siatce ochronnej.
Wybór odpowiedniego typu siatki ochronnej powinien być uzależniony od potrzeb oraz warunków panujących na plantacji. Siatki ochronne jako forma fizycznej ochrony roślin mogą być używane do pojedynczych drzew lub krzewów, a także całych plantacji. Aby skutecznie chronić uprawy, siatki ochronne muszą być trwałe i odporne na rozerwanie. Jednym z atutów siatek na krzewy jest łatwość ich montażu i demontażu. Przez ich lekkość i elastyczność można bezpośrednio otulić praktycznie każdą roślinę bez ryzyka połamania delikatnych gałęzi lub pnączy. Na większych plantacjach i uprawach lepszym rozwiązaniem będzie zbudowanie specjalnej konstrukcji, do której można przymocować siatkę ochronną. Konstrukcje można zbudować np. z metalowych prętów lub drewnianych belek. W przypadku dostosowania siatki do trudnych warunków pogodowych takich jak grad lub burze, należy postawić na wytrzymalszą siatkę. Dobrą opcją będzie zakup siatki wyposażonej w oczka w kształcie rombu, które pozwalają na większą rozciągliwość, co będzie miało znaczenie w przypadku konieczności utrzymania na sobie większej masy gradu.
Siatki ochronne stanowią tanie i skuteczne rozwiązanie w przypadku ochrony plantacji. Pozwalają na zabezpieczenie upraw przed szkodliwymi warunkami pogodowymi oraz szkodnikami. Można je stosować zarówno na dużych, jak i małych plantacjach. Odpowiedni wybór siatki ochronnej jest kluczową kwestią w przypadku utrzymania wysokiej jakości roślin.
Specjalnie dla was stworzyliśmy KALNDARZ OGRODNIKA, prezentujący różne rodzaje prac ogrodniczych z podziałem na pory roku. Zapraszamy do pobrania!
